Bakan Bolat: E-ticaret şirketlerinin Türkiye'de yerleşik işletmeci bulundurması zorunlu

Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü ile Avrupa Birliği iş birliğinde, 'Ürün Güvenliği Haftası Açılış Konferansı' düzenlendi. Konferansa; Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ve AB Türkiye Delegasyonu Başkan Vekili Jurgis Vilcinskas ile çok sayıda davetli katıldı. Her yıl farklı çerçevede kutlanan haftanın 2025 teması 'E-Ticarette Ürün Güvenliği' olarak belirlendi.

'E-TİCARETTE YENİ BİR DENETİM DÖNEMİ BAŞLATIYORUZ'

Bakan Bolat, yeni düzenlemelerle e-ticarette dijital güvenliğin artırıldığına dikkat çekerek, "TAREKS'in (Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi) devreye alındığı 2011 yılından bu yana ithalatta toplam 49 milyar adet sanayi ürünü denetlenmiş, uygunsuz bulunan toplam 424 milyon adet ürünün ülkemize girişi engellenmiştir. Bununla birlikte, bugüne kadar tarım ürünlerinde toplam 31 milyar ürün ticari kalite standartlarına uygunluk açısından denetlenmiş ve yapılan denetimler dış pazarlarda Türk malı imajının korunması hedefimize doğrudan katkı sağlanmıştır. Yeni TAREKS, mevcut sınırlılıklarımızı ortadan kaldıran bir dönüşüm projesidir. Yeni sistemimizde, yapay zeka tabanlı, skor bazlı bir risk analizi modeline geçtik. Yeni yapı; riskli ürün getiren firmalar üzerinde daha çok yoğunlaşılmasını, bu sayede güvenli ve yasalara uygun ürün ithal eden firmaların haksız rekabetten daha iyi korunmasını sağlayacaktır. Bugünkü etkinliğimizde, sizlerle paylaşacağımız bir diğer yeniliğimiz de Ticaret Bakanlığımızca yeniden yapılandırılarak değerli ihracatçılarımızın kullanımına sunduğumuz 'Ticarette Teknik Engeller Platformu'muzdur. Yeni platform aracılığıyla artık ihracatçılarımız, tüm ülkelerde mevcut olan teknik engellere ve o ülke pazarlarına girişte talep edilen belge ve bilgilere tek elden ulaşabilecektir. Ayrıca bu platform sayesinde, Dünya Ticaret Örgütü üyesi ülkelerin ürünlere ilişkin mevzuatlarında yapmayı öngördükleri değişiklik ve düzenlemeleri, henüz planlama aşamasında iken ihracatçılarımız ile paylaşacağız. Üçüncü ve belki de en çarpıcı yeniliğimiz ise e-ticarette yeni bir denetim dönemini başlatıyor olmamız. E-ticaret platformlarında satılan ürünlerin güvenliğini doğrudan hedef alan, yapay zeka temelli ve pro-aktif bir denetim yaklaşımını hayata geçiriyoruz. Böylece, vatandaşlarımızın sanal ortamda da fiziki mağaza kadar güvenle alışveriş yapabilmesini sağlıyoruz" dedi.

'GÜVENSİZ ÜRÜNLERİN TESPİTİ İÇİN YAPAY ZEKA DESTEKLİ YAZILIM GELİŞTİRİYORUZ'

Yeni mevzuatla birlikte vatandaşların çevrim içi alışverişlerini güven içinde yapabilmeleri için satış ilanlarında açıklık ve sorumluluk esas alındığını belirten Bakan Bolat, "Vatandaşlarımız, fiziki bir mağazada olduğu gibi artık çevrim içi ortamda da ürünlerin güvenlik uyarılarını ve uygunluk işaretlerini açıkça görebileceklerdir. Yine bu düzenleme ile yurt dışı kaynaklı internet sitelerinden doğrudan ülkemize satışa sunulan ürünler için Türkiye'de yerleşik bir iktisadi işletmeci bulunması zorunlu hale getirilmiştir. Bu sayede, uygunsuzluk tespiti halinde sorumlu tarafa hızlıca ulaşılması ve gerekli idari işlemlerin ivedilikle başlatılması mümkün olacaktır. Bunun yanı sıra, elektronik ticaret platformlarının 'Ürün Güvenliği Temas Noktası' belirlemesi zorunlu tutulmuştur. Vatandaşlarımız bu temas noktası aracılığıyla, ürün güvenliğiyle ilgili bildirim ve şikayetlerini doğrudan platformlara iletebileceklerdir. Ayrıca güvensiz ya da mevzuata aykırı olduğu tespit edilen ürün ilanlarının, bildirimi takiben en geç 24 saat içerisinde yayından kaldırılması gerekmektedir. Ticaret Bakanlığı olarak biz bu mevzuatın etkin şekilde hayata geçirilmesini sağlamak için Avrupa Birliği destekli bir projeyi başlatmış bulunuyoruz. İnternet üzerinden satılan güvensiz ve mevzuata aykırı ürünleri tespit edebilmek için yapay zeka destekli bir tarama yazılımı geliştiriyoruz" diye konuştu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan ise halihazırda yürürlükte 'E-Ticaret Kategori Sorumlusu' meslek standardı ve yeterliliğinin var olduğunu belirterek, yeni meslekler üzerinde çalışmaların devam ettiğini söyledi.

BAKAN KACIR: YENİ UYGULAMALARI HAYATA GEÇİRECEĞİZ

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır da ihracatının yüzde 40'ından fazlasını Avrupa Birliği'ne yapan bir ülke olarak, Avrupa Birliği'nin 2028 yılında tüm bileşenleri ile uygulamaya alacağı Siber Dayanıklılık Yasası’nı yakından takip ettiklerini vurgulayarak, "Vatandaşlarımızın ve kişisel verilerin güvenliğini sağlamak üzere beyaz eşya ve ev aletlerinin güvenliğine dair yeni uygulamaları da hayata geçireceğiz. İnanıyorum ki ürün güvenliği mevzuatımızın AB standartlarıyla uyumlaştırılması, uluslararası kabul gören standartların TSE vasıtası ile Türkçeye çevrilmesi, gerekli durumlarda ülkemize özel standartların belirlenmesi, belgelendirme konusunda önemli rolü olan onaylanmış kuruluşların ülke içinde yetkilendirilmesi, TSE ve TÜBİTAK bünyesindeki test ve laboratuvar altyapımızın sanayicimizin, girişimcilerimizin ihtiyaçlarına uygun olarak geliştirilmesine dönük bütüncül yaklaşımımız ülkemizde ürün güvenliğini ileriye taşıyacak" diye konuştu.

BAKAN YUMAKLI: KAREKOD ZORUNLULUĞUNU 28 TEMMUZ'DA BAŞLIYORUZ

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı ise ürün güvenliğinin bakanlık için gıda güvenliği anlamına geldiğini belirterek, "Gıda tüketim yerlerinde, gıda denetimlerinin ne zaman yapıldığı bilgisine, vatandaşlarımızın hızlı bir şekilde ulaşması için karekod uygulamasını hayata geçirdik. 'TarımCebimde' mobil uygulamasının 'güvenilir gıda' sekmesi altında yer alan 'işletme denetim sorgulama'ya tıklayıp karekodu okutarak, vatandaşlarımız ilgili gıda işletmesinin en son ne zaman denetlendiği bilgisine kısa sürede ulaşabiliyor. Gıda satış yerlerinin yanı sıra; restoran, kafe, yemekhane gibi toplu gıda tüketim yerleri için tüketicinin göreceği yerde gıda işletmesi karekodu bulundurma zorunluluğuna 28 Temmuz'da başlıyoruz. Ürün güvenliği, nisan ayında gerçekleştirdiğimiz 4'üncü Tarım Orman Şurası'nda da en önemli başlıklarımız arasındaydı. Burada güvenilir gıdaya ilişkin alınan kararları eylem planına dönüştürerek, tek tek sahaya aktaracağız" dedi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu da Türkiye'nin dört bir yanına yayılmış modern kara yolları, demir yolları, havalimanları, limanlar ve kurdukları haberleşme ağıyla ürünlerin güvenli bir şekilde taşınmasını, tüketiciye ulaşmasını sağlamak için gayret içerisinde olduklarını söyledi.